Het mens-zijn voorop
Wanneer ouders voor hun kind op jeugdhulp zijn aangewezen en al langere tijd problemen ervaren, komt er veel op hen af. Het contact met zorginstanties en hulpverleners kan complex en emotioneel zwaar zijn. Juist hier spelen ervaringsdeskundigen een cruciale rol.
In gesprek met een ervaringsdeskundige ouder, werkzaam voor het BREN ZH, bespreken we de taken en activiteiten die ervaringsdeskundigen uitvoeren. Wat drijft hen? Wat bieden ze andere ouders? En wat is hun toegevoegde waarde in de jeugdhulp en het BREN ZH?
“Wij zitten, samen met een ervaringsdeskundige jongere, aan de experttafel in iedere regio.” vertelt de ervaringsdeskundige. “We staan naast de ouders van de jeugdige, erkennen hoe pittig het is wat ze doormaken, bieden ondersteuning en brengen het menselijk perspectief terug in gesprekken. Door mij als ervaringsdeskundige in te zetten, hoop ik anderen te behoeden hetzelfde mee te maken als ik heb meegemaakt.”
Een spiegel
Ervaringsdeskundigen houden zorginstanties regelmatig een spiegel voor. “Iedereen wil een stukje zorg oplossen, maar het is belangrijk om de jeugdige en het gezin niet uit het oog te verliezen.” Er moet dan ook worden gekeken hoe de zorg op de behoeften van jeugdigen en ouders kan aansluiten. “Een voorbeeld: er werd voor een jongetje voor 5 dagen opvang gezocht. Hij kon elke dag ergens anders terecht, maar het gedrag verbeterde niet in de nieuwe situatie. In dit geval gaf ik aan dat ik dit zelf ook heel onrustig zou vinden. Het jongetje had meer stabiliteit nodig. Vanuit onze ervaring kijken we als ervaringsdeskundigen naar het geheel, we denken mee en bieden ouders ondersteuning.”
Ook als hulpverleners te maken hebben met weerstand bij ouders of jeugdigen, schieten ervaringsdeskundigen te hulp. “Tijdens de Corona periode heb ik een moeder gesproken die een meter afstand moest houden van haar kind. Ze deed niet wat er gevraagd werd. Dit bleek geen onwil. Na verloop van tijd vertelde ze me dat zij niet goed wist hoeveel een meter is. Door haar een touwtje van een meter te geven en te zeggen dat die strak moest blijven, wist de moeder wat haar te doen stond en kon er verder worden gekeken naar een passende oplossing.”
Werk aan een oplossingen
“Ik zie bij zorginstanties vaak dat ze bereid zijn om te helpen, maar eerst willen dat probleem a of b is opgelost. Daarna kunnen zij aan de slag. Dit zorgt ervoor dat ouders steeds opnieuw potjes moeten open trekken die ze eerder onder begeleiding hebben kunnen sluiten. Een zwaar traject. Als er gelijktijdig aan verschillende problemen binnen de situatie gewerkt wordt is dit in de beginperiode extra zwaar, maar ontstaat er later ruimte om vooruit te kijken en opnieuw te kunnen bouwen.”
De ervaringsdeskundige benadrukt daarbij het belang om in gesprek te blijven. “We zorgen ervoor dat de situatie voor iedereen helder is en dat we gezamenlijk op zoek kunnen naar een oplossing. Daarbij probeer ik ouders te helpen om, zonder te schoppen en schreeuwen vanuit emotie, in gesprek te gaan. Ik spreek vaak van tevoren een teken af voor als de emotie oploopt. Dan geef ik ze bijvoorbeeld een schopje onder de tafel en kunnen ze aangeven dat ze even naar het toilet moeten. Zo krijgen ze de kans om buiten stoom af te blazen en daarna weer terug te komen om het gesprek te vervolgen.”
“Daarbij moet je mensen soms de tijd geven om iets te veranderen” sluit de ervaringsdeskundige af. “In ons werk voor BREN ZH kunnen wij ouders en jeugdigen bijstaan in het menselijke stuk. We bekijken de situatie vanuit verschillende perspectieven en staan stil bij alles wat er gedaan moet worden om aan de vragen van de omgeving en hulpverleners te voldoen. Het is belangrijk dat ouders en jeugdigen tijd en ruimte krijgen om aan een oplossing te werken en ze de hulp te bieden die ze daarbij nodig hebben.”